Barst Belgie?

Ik denk dat het één van mijn vroegste verkiezingsherinneringen is: een compleet fout vormgegeven affiche, van een partij wiens frontman een grijsaard was, en van wie mijn vader altijd zei dat het "zwarte" waren. Wist ik toen veel dat hij het hoegenaamd niet over de kleur zwart had! Ze haalden toen nauwelijks stemmen en hun voornaamste actie in het parlement was keet schoppen. Zoveel zwarte zondagen later is dat wel anders, keet schoppen doen ze nog altijd.
Maar over de bewuste partij wil ik het niet hebben. Wel over hun toenmalige slogan: België barst.
Want wat toen voornamelijk op hoongelach werd onthaald, is vandaag razend actueel. 150 dagen na de federale verkiezingen zitten we nog steeds zonder nieuwe regering. Baart dat me zorgen? Ja en neen. Neen, omdat ik ervan overtuigd ben dat er een oplossing in de maak is, die typisch Belgisch zal zijn. We slagen er nu al zoveel jaar in om ondanks het nodige gekrakeel en met creatieve en kunstige ingrepen een landje te vormen, waarom zou dat nu anders zijn? Ja, omdat ik verbijsterd ben door de halsstarrige houding van onze Waalse vrienden. Ik ga me niet wagen aan een lang discours over de verschillen tussen Vlamingen en Walen, noch spreek ik me uit over de geldstroom van het noorden naar het zuiden, en ik wil ook de werkloosheidsproblematiek (en dan vooral het fors hogere percentage in Wallonië) niet aankaarten. Maar ik wil toch even deze vraag stellen: "Is er nu écht niemand van die Waalse politici die doorheeft dat door hun koppige "non" tegen een verdere staatshervorming en de splitsing van BHV, ze net het uiteenvallen van België in de hand aan het werken zijn?". Om dat te zien, hoef je toch niet gestudeerd te hebben, toch?

Doed ie het of doedt ie het niet?

Ok, ik geef het toe, ik ben een beetje maniakaal. Tenminste, als het over d en dt gaat. Of over taal in het algemeen eigenlijk. Ik ben de eerste om te beweren dat dialect moet kunnen: met vrienden, in het dorp bij de bakker of de slager, onder collega’s… maar willen we alsjeblieft nog een beetje moeite te doen om ook deftig Algemeen Nederlands te spreken waar het hoort en vooral, om het te schrijven?
Het stond deze week in de krant: d- en dt- fouten worden minder gesanctioneerd in het onderwijs dan iedereen denkt. Hallo? Vooral de toon van het bericht verontrustte me: het klonk alsof het een geruststelling zou moeten zijn dat de beruchte dt-fout toch niet zo zwaar wordt bestraft in het onderwijs. En als er nu iets is wat ze van mij wel zouden mogen doen, is het net dat.
Zelf heb ik school gelopen op een redelijk streng lyceum, en een dt-fout in een opstel of verhandeling was daar onverbiddellijk nul. Helaas pindakaas, maar zo was het, pech. Ik had zelfs een leraar Nederlands die nog 2 punten aftrok van je volgende opstel als je de vermetelheid had om in één tekst 2 van die gewaagde fouten te maken. De fout werd overigens ook bestraft als je ze in een zin voor een ander vak, bv geschiedenis of godsdienst, maakte.
Maar tegenwoordig wordt er blijkbaar minder aandacht aan geschonken. En dat vind ik jammer. Net zoals ik het jammer vind dat de taalbeheersing in het algemeen achteruit gaat. Het lijkt of niemand vandaag nog goed Nederlands kan schrijven, al denken ze het vaak wel, helaas. En dan vrees ik dat we onze noorderburen achterna gaan, want hun Algemeen Nederlands is vaak van bedenkelijk niveau (de Nederlandse kwaliteitskranten en journaals buiten beschouwing gelaten, uiteraard). Ik pik ’s avonds al eens een Hollands forumpje mee en ik moet me gemiddeld een keer per 5 minuten inhouden om niet te corrigeren. Ik besef wel dat je op een forum nu niet meteen literatuur moet verwachten, maar van zinnen als “dat verbaasd me niets, ik heb dat genaait, is dat echt gebeurt” krijg ik dus koude rillingen. En dan wens ik dat ik een rode, virtuele pen zou kunnen bovenhalen om een dikke streep door de fout te trekken.
Is taal niet een wezenlijk onderdeel van de identiteit van een gemeenschap, een volk? En is het daarom niet een beetje wenselijk dat we die taal ook onderhouden?

Reclameren op reclame

De Antwerpse Universiteit hield in juni een groots online debat over Gender en Arbeid in Reclame, en wat bleek: mannen en vrouwen worden anders behandeld! Oh, grote ontstentenis! Sommigen vinden het maar niet kunnen dat de schoonheidsproducten bijna altijd met vrouwen worden voorgesteld, terwijl motorfietsen en drilboren vooral mannen tonen.
Tsja, ergens begrijp ik hen wel, maar anderzijds... de meeste van mijn vriendinnen worden niet lyrisch wanneer ze een advertentie zien voor de nieuwe Bosch boormachine X-175 "nu met gratis betonboorkop". En de jongens uit mijn kenniskring laten hun ogen echt wel minder lang over de nieuwe oogschaduw van Lancôme dwalen, en denken er toch wel iets minder over na om er al dan niet een setje van aan te schaffen...

Nu kun je dat natuurlijk jammer vinden - onze grotere aandacht voor uiterlijk kun je als indoctrinatie van de mannenklasse beschouwen - maar dan is dat blijkbaar de aard van het mensenbeestje. We willen ons nu eenmaal bij een groep indelen. Daarvoor krijgen we wel een duwtje van thuis uit, van de maatschappij uit, maar we hebben toch nog speelruimte. De maatschappij zijn wijzelf, tenslotte. Het is heus geen stiekeme Big Brother die van bovenaf snode plannetjes smeedt en mij hersenspoelt zodat ik naar de solden zou willen gaan. Nee, die maatschappij die rollen bepaalt, zijn wijzelf.
Probeer het zelf maar eens. Als je met een gemengde groep samen bent, kun je makkelijk zeggen: "jongens, beginnen we eraan?", maar het is heel wat geforceerder om "meisjes" als aanspreking te gebruiken. Het is wel leuk, hoor, maar je voelt dat je het bewust doet, en je legt er ook een accent op. Net zo als je in teksten ostentatief "zij" gebruikt waar het onderwerp eigenlijk genderneutraal is. "Als de toerist het museum bezoekt, zal zij eerst...": als je dat schrijft, gaat een stuk van de aandacht naar die "zij", terwijl je met een "hij" in het museum blijft. Raar is dat, nietwaar.

Eigenlijk heb ik ook jaren gestreden voor een complete gelijkheid van man en vrouw. "Vrouwen zijn mannen", zei ik dan, "maar ze liggen zachter." Mannen moesten jurken kunnen dragen, en vrouwen moesten ook hun computerangsten overwinnen. En voor veel dingen vind ik dat nog steeds, maar sinds enkele jaren heb ik mij erbij neergelegd: ik moet niet proberen een vrouwelijke man te zijn. Ik ben een vrouw, en ik wil me ook aansluiten bij een groep met eigen dada's. Ik wil me als vrouw aangesproken voelen, en graag met wat genderspecifieke terreinen. Ja, ik wil als vrouw sommige van die terreinen claimen. Ik wil helemaal niet dat het onderscheid tussen mannen en vrouwen opgeheven wordt. Ook dat is identiteit. Net zoals allochtonen ook terreinen claimen, en hun eigenheid willen accentueren met hoofddoeken, geurtjes en andere symbolen, wil ik een eigen gevoelsveld, met mijn eigen aardigheden.

Nee, het is niet de reclame die mij in mijn hokje opsluit.
Ik ben het zelf die de reclame gebruikt om mijn territorium af te bakenen.
Hoop ik...
Of ben ik dan toch hersengespoeld met kleurshampoo?

Zomerzucht

Juli is halfweg en van de zomer hebben we nog niet veel gezien. De traditionele zomermaanden blinken tot nog toe dan wel uit, maar eerder in wisselvalligheid dan in tropische temperaturen. Ok, we hebben in april wel ons deel gehad, maar is er één iemand zo vooruitziend geweest om net in die periode verlof te nemen? Behalve onze onderwijzende medemens dan, die gezegend werd met een zonovergoten paasvakantie? Ik dacht het niet.
Dus ik kijk smachtend uit naar een zomer die niet wispelturig is (zou ze een weegschaal zijn?), maar die ons op zijn minst dagelijks 24° cadeau doet. Bij een heldere hemel uiteraard. Voor een wolkje dat even verkoeling brengt, wil ik ook nog wel een oogje toeknijpen.
Alhoewel... Hoogzomer betekent ook vaak een scala aan schaarsgeklede heren en dames. Nu durf ik eerlijk gezegd best te bekennen niet vies te zijn van een streepje bloot - wie anders beweert, is ofwel een grote leugenaar of heeft te lang in het katholieke onderwijs gezeten. Maar mag het alsjeblief een beetje stijlvol zijn? Tenminste, toch op de werkvloer? Wat er op het strand wordt gedragen, en hoe de menselijke vleeswaren er worden uitgestald, ik maal er echt niet om. Pikante string, aseksueel omabadpak, of compleet foute Hawaïshort, I don’t give a damn. Maar wie wil er nu op het werk het risico lopen dat de borsten van zijn gesprekspartner uit dat duizelingwekkende decolleté floepen, net op het moment dat je in een diepzinnig gesprek bent verwikkeld? Niemand toch?
Dus bij deze lanceer ik een oproep tot minder bloot op de werkvloer. Zelfs mijn mannelijke collega’s zullen me dat niet kwalijk nemen. Uiteindelijk is een beetje bloot, dat geraffineerd wordt verhuld, veel verleidelijker. Toch?

vrouwentongen

Zijn vrouwen anders dan mannen? Hebben ze een andere kijk op de wereld? Of is er net zo veel verschil tussen mannen en vrouwen als tussen vertegenwoordigers van beide genders onderling? En is er wel zoiets als een tweesplitsing man-vrouw? Misschien zijn er wel meerdere genders? Misschien zijn "de man" en "de vrouw" maar twee puntjes op een lange lijn van femmy posh tot macho lomp...
Maar eerlijk gezegd kan ons dat niet schelen. 'Ons', dat zijn zelfverklaarde vrouwentongen-tikkenvingers die graag ongegeneerd meningen spuien zonder ons af te vragen of het nu wel zo kies of politiek correct is. Leute, plezier en verwondering met een vleugje mascara.
Voila, meer moet dat niet zijn!

Zij die gaan schrijven, groeten u.